Projecten
De coördinatie Verslavingszorg werkt volgens deze cyclische methodologie:
- Verkenning van de problemen waarmee gezondheidswerkers of andere actoren in het veld worden geconfronteerd door middel van individuele gesprekken of focusgroepen;
- Raadpleging van betrokken actoren in werkgroepen, die een praktische oplossing kunnen voorstellen voor het in de verkenningsfase geconstateerde probleem;
- Methodologische ondersteuning voor elk project dat de tijdens het overleg voorgestelde oplossing toepast;
- Eindevaluatie van het project, om lessen te kunnen trekken en mogelijke aanbevelingen aan ons hele netwerk te doen om de volgende werkcyclus te verbeteren, alvorens nieuwe aandachtspunten te verkennen. (terugkeer naar punt 1 enz.)
De coördinatie biedt methodologische ondersteuning voor diverse projecten:
COMBO- project
Bij de aanvang van de coronacrisis, in maart 2020, hebben ProjetLama, laMASS, Transit en SAMPAS, toen ze geconfronteerd werden met de gedeeltelijke sluiting en overbevraging van hun diensten, besloten zich zelf te verplaatsen naar de plekken waar hun gebruikelijke bezoekers verblijven, hetzij in crisisopvangcentra, hetzij in de hotels die door het Gewest ter beschikking werden gesteld om onderdak te bieden aan deze uiterst kwetsbare bevolkingsgroep.
Op basis van deze ervaring hebben deze ambulante voorzieningen ervoor gekozen om, met de financiële steun van de COCOF en de GGC, een vernieuwend zorgaanbod te ontwikkelen.
ProjetLama, laMASS, Transit en SAMPAS hebben het mobiele Combo-team in het leven geroepen om hulp te bieden aan gebruikers van legale of illegale middelen, die tijdens de coronacrisis in Brussel in noodopvangcentra voor daklozen waren ondergebracht.
Dit team is operationeel sinds juli 2020 en heeft zijn nut al bewezen, zowel voor gebruikers als professionals, door in te gaan op verzoeken van onder meer New Samusocial, het Rode Kruis en Bruss’Help.
Het doel ervan is drieledig:
- Zorgverlening aan patiënten die verslaafd zijn aan legale of illegale middelen, op de plek waar ze in gemeenschap verblijven (functie 05),
- re-integratie van mensen die middelen misbruiken, in de bestaande ambulante verslavingszorg (eerste lijn),
- andere diensten die in aanraking komen met druggebruikers ondersteunen, hetzij door kennis uit te wisselen met bestaande medewerkersteams, hetzij door gespreksgroepen voor gebruikers te organiseren.
Het team is georganiseerd rond 4 verschillende pijlers:
- Medisch: opstarten van substitutiebehandeling, HCV/HIV-screening
- Psychologisch: individuele of gezinsgesprekken, organisatie van gespreksgroepen.
- Sociaal: verzekerbaarheid, huisvesting, re-integratie, enz.
- Risicobeperking: distributie en ruil van gebruiksmateriaal (spuitenruil e.d.), voorlichting van de gebruikers over de risico's.
RENFORT-PROJECT
Dit project van de consultatie-eenheid van het medisch centrum Enaden omvat een klein team bestaande uit een psychiater, een psycholoog en een maatschappelijk werker, die allen deeltijds werken, en biedt een schakel tussen leef- en zorgomgeving voor mensen die kampen met verslavingen.
Zoals blijkt uit de twee enquêtes die wij hebben gehouden onder professionals en gebruikers van instellingen die actief zijn op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg en verslaving, heeft de lockdown geleid tot grotere moeilijkheden bij de verzorging van veel patiënten: meer bestaansonzekerheid, psychisch leed en somatische problemen, en in het geval van drugsverslaafden het risico van gedwongen ontwenning.
De doelstellingen van het project waren tweeledig:
- Reageren op urgenties en patiënten thuis behandelen en hen zo nodeloze verplaatsingen te besparen;
- Patiënten opnieuw laten aansluiten bij de ambulante diensten van Enaden en in ruimere zin bij alle medische en psychosociale diensten van het Brusselse netwerk, zonder uitsluitingscriteria.
CONNECTION-PROJECT
Dit project is momenteel stilgelegd.
Het "Connection”-project is een voorstel van de werkgroep "Connections", het wordt gesteund door een consortium van deskundigen op het gebied van verslavingszorg (Addictions, Centre Médical Enaden, l’Equipe, Interstices van het UMC Sint-Pieter, Projet Lama, la M.A.S.S. van Brussel, Centre l’Orée, SAMPAS) en ondersteund door het Platform, en beoogt de oprichting van een mobiel team van 10 VTE voor de opvang van druggebruikers met psychiatrische co-morbiditeit, in crisissituaties (type F2a) of voor langdurige zorg (type F2b), voor het hele grondgebied van het Brussels Gewest.
Dit project kadert in de 107-hervorming, maar ook in de versterking van de "Functie 0,5" en van de eerstelijnszorg in Brussel door mobiele zorg aan te bieden, aangepast aan de behoeften van problematische drug- en alcoholgebruikers.
Dit aanbod is bedoeld als operationeel antwoord op crisissituaties en chronische aandoeningen van patiënten die drugs gebruiken.
Het heeft tot doel patiënten te ondersteunen en te begeleiden, waar zij ook verblijven (straat, thuis, instelling, enz.).
Het is bedoeld als hulpbron voor gebruikers, voor de eerstelijnszorg en voor andere gespecialiseerde actoren.
Dit specifieke mobiele-teamproject is dus afgestemd op de functies 2a en 2b.
Het brengt een grote verscheidenheid van partners samen, hetgeen het project een sterke overdracht van deskundigheid garandeert, maar ook een aanzienlijk vermogen tot onderlinge afstemming en synergie tussen actoren in de ambulante, residentiële en ziekenhuissector.